‘Το Κοσμοδρόμιο’ είναι μια συλλογή διηγημάτων, ένα βιβλίο «σταυροδρόμι»- όπου συναντηθήκαμε μικροί και μεγάλοι. Μια δυνατή cross over λογοτεχνική γραφή, στην οποία μικροί πλησίασαν μεγάλους και μεγάλοι μικρούς. Ένα βιβλίο εφηβικής λογοτεχνίας, νομίζω όμως για κάθε ηλικία.

Βγαίνουμε λοιπόν λιγάκι από τον μικρόκοσμό μας ο καθένας, συναντούμε τη συγγραφέα Μαρία Κατσαμά. Η κουβέντα μαζί της μας επέτρεψε να αντιληφθούμε την ολότητα, την αλληλεγγύη, την παγκοσμιότητα των προβλημάτων, την ανθρώπινη διάσταση που είναι κοινή σε όλα τα μέρη της Γης. Να εστιάσουμε στις ομοιότητες λοιπόν και όχι στις διαφορές και σε αυτά που μας χωρίζουν. Ένα βιβλίο σταθμός για τον όμιλό μας!

Τη συνέντευξη με τη συγγραφέα πήραν οι μαθητές και μαθήτριες του Ομίλου Φιλαναγνωσίας Σεβαστιάννα Σταμέλου, Αναστασία Ρατσεάνου, Γιολάντα Καυκά, Δήμητρα Ζαχαριάδη, Σταμάτης Φτούλη, Αλέξανδρις Τσιριγώτης, μαζί με τις καθηγήτριες Μαρία Γραμματά και Κατερίνα Φασόη στις 12/5/2021

 

 

Πώς κάποιος αποφασίζει να γίνει συγγραφέας;

 Νομίζω ότι έχει να κάνει με μια εσωστρέφεια. Όταν ήμουνα παιδί ήμουνα πολύ εσωστρεφής, ντροπαλή και δε μου άρεσε καθόλου να είμαι το επίκεντρο. Μου άρεσε να παρατηρώ και να είμαι απέξω, έξω από τα πράγματα και να παρατηρώ. Νομίζω ότι είναι μια οπτική που για έναν συγγραφέα εκκολαπτόμενο είναι αβανταδόρικο, δηλαδή παρατηρεί τα πάντα σαν να είναι αόρατος, για να μη γίνεται στόχος ο ίδιος και υπήρχε έτσι αυτή η παρατηρητικότητα που με έκανε λίγο και έβλεπα μια συνολική εικόνα, τα παιδιά, τους χαρακτήρες, τις καταστάσεις, τα τοπία, σαν παρατηρητής. Νομίζω ότι η πρώτη φάση, το πρώτο υλικό ήταν αυτό. Στη συνέχεια μου έκανα δώρο ένα ημερολόγιο η καλύτερή μου φίλη και άρχισα να γράφω «αγαπημένο μου ημερολόγιο…» τι μου συνέβαινε κάθε μέρα. Στη συνέχεια, όταν πήγα πια στο Γυμνάσιο άρχισα να καταγράφω τα πράγματα, δηλαδή αυτά που συνέβαιναν στ΄ αλήθεια και μερικές φορές να τα αλλάζω και να τα κάνω όπως θα ήθελα να είχαν γίνει ή για να τα εξηγήσω ή και για να τα κατανοήσω. Νομίζω αυτά ήταν τα υλικά τα πρώτα.

​

Το Κοσμοδρόμιο

​

Αρχικά ο λόγος που προέκυψε αυτή η συλλογή είναι ο εξής: ήταν πριν από αρκετά χρόνια, νομίζω ήταν γύρω στο 2007; που  συνέβη να δολοφονηθεί ένα παιδί, ένα αγόρι, μαθητής από έναν αστυνομικό και έτυχε να είμαι στο κέντρο. Εκείνη τη μέρα, ήταν του Αγίου Νικολάου, γιόρταζε μια φίλη μου και ήμουν σπίτι της και ήτανε δίπλα στα επεισόδια, δίπλα στη δολοφονία και το παρακολουθούσα πολύ στενά. Μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση αυτή η βία με την οποία αντιμετωπίστηκε αυτό το θέμα, να βγάλει όπλο ένας αστυνομικός, ενήλικας, βαθμοφόρος και να πυροβολήσει ένα παιδί, μου φάνηκε πολύ ακραίο. Έτσι για να μπορέσω να το καταλάβω, να το εξηγήσω και να μπω στη θέση αυτού του παιδιού ή οποιουδήποτε παιδιού που αντιδρά σε ένα σύστημα, ακόμα κι αν βρίζει ή πετάξει κάτι ή αν εκφράσει τα συναισθήματά του, δεν έχει κανένας δικαίωμα να το φιμώσει, να το δολοφονήσει και έγραψα μια ιστορία που έχει τίτλο Σκέλετον Μαν και συμπεριλαμβάνεται στο «Κοσμοδρόμιο», με ένα αγόρι που βρίσκεται σε απόγνωση, στην Αθήνα, διότι δεν του αρέσει το σύστημα στο οποίο ανήκει, δεν του αρέσει το σχολείο στο οποίο πηγαίνει αλλά ούτε και η οικογένεια με την οποία ζει. Όταν ολοκληρώθηκε το διήγημα, ο Σκέλετον Μαν, σκέφτηκα ότι υπάρχουν δεκάδες, εκατοντάδες και εκατομμύρια παιδιά ανά τον κόσμο, τα οποία μπορεί να μη ζουν ωραία, να μην τους αρέσει ο τρόπος ζωής τους, να τους ενοχλεί κάτι στην πόλη ή στο χωριό που ζουν και να αναρωτιούνται τι μπορούν να κάνουν, αν μπορούν να αλλάξει κάτι διότι όταν είσαι ενήλικας έχεις τη ζωή στα χέρια σου και μπορείς να κάνεις μία επιλογή. Όταν όμως είσαι παιδί, δεν μπορείς να κάνεις καμία επιλογή. Πρέπει να ακολουθείς τους ενήλικες στις επιλογές που έχουν πάρει , είτε αυτή είναι η οικογένειά σου είτε είναι ο δικτάτορας ή ο Πρόεδρος της δημοκρατίας της χώρας στην οποία ζεις. Οπότε στην ουσία αυτό που ήθελα ήταν να δώσω τον λόγο και τη φωνή σε παιδιά ανά τον πλανήτη να πουν τη δική τους ιστορία και να γίνει έτσι μία ανταλλαγή ιστοριών από παιδιά από όλο τον κόσμο.

Αυτό που ήθελα να περάσω τελικά -το κατάλαβα εκ των υστέρων και όχι τη στιγμή που το έγραφα- είναι όχι «πω, πω τι καλά που ζούμε εμείς εδώ στη Δύση και τι ωραία που είμαστε σε μία χώρα που δε γίνεται πόλεμος και να ευλογήσουμε τα γένια μας. Ο σκοπός μου ήταν, αν μπορούσαμε εμείς οι αναγνώστες, όλοι, να βγούμε λίγο από τον μικρόκοσμό μας και τον εγωισμό μας ( ωχ αδερφέ, δεν μπορώ να σηκωθώ να πάω σχολείο, ωχ η δουλειά μου δε μου πολυαρέσει ή τι φαγητό είναι αυτό που θα φάω ) για να μπορέσουμε λίγο να δούμε , να μπούμε στα παπούτσια του άλλου και να δούμε λίγο πώς είναι αυτός και πώς περνάει κάποιος που βρίσκεται σε μία χώρα που είναι δίπλα μας ή στην άλλη πλευρά του πλανήτη. Αυτό ήθελα να κάνω.

Θέλει να αλλάξει ο συγγραφέας το βιβλίο του;

 Κάθε βιβλίο, που γράφω εγώ τουλάχιστον, με αφορά και αφορά τη χρονική περίοδο που το γράφω. Νομίζω ότι σήμερα θα ήταν διαφορετικό το «Κοσμοδρόμιο». Θα ήταν άλλες οι ιστορίες, θα ήταν κι άλλες οι ιστορίες, σίγουρα αν γραφόταν τώρα, θα υπήρχε και μία ιστορία για την πανδημία, σίγουρα έχουν γίνει πράγματα, ωστόσο, ας πούμε στη Σιέρα Λεόνε δεν υπάρχει πια πόλεμος, εμφύλιος, ωστόσο υπάρχει σε ένα άλλο μέρος του πλανήτη, γιατί τα περιστατικά και τα γεγονότα είναι αλυσιδωτά, αφορούν όλο τον πλανήτη και είναι τα ίδια και ενδεχομένως να ένωνα τις  ιστορίες μου, να ήταν δηλαδή στην ουσία μία. Θα μπορούσε ένα αντικείμενο να ταξιδεύει από χώρα σε χώρα ή κάποιο συνδετικό σημείο, εκτός από την ανατολή του ηλίου που στο τέλος του μυθιστορήματος ενώνει όλο τον κόσμο. Θα ήταν λίγο διαφορετικό το «Κοσμοδρόμιο» αν γραφόταν σήμερα.

​

Ένα μυθιστόρημα λέει την αλήθεια;

​

 Όλες οι ιστορίες στο «Κοσμοδρόμιο» βασίζονται σε αληθινά περιστατικά, δηλαδή είτε είναι η χώρα στην οποία συμβαίνουν τα πράγματα, για παράδειγμα στην Κολομβία όντως υπάρχει η Farc, υπήρχε ο Ισάζα, είναι αληθινό πρόσωπο, διάβασα το όνομά του στις εφημερίδες και όλα τα περιστατικά που συνέβησαν ήταν αλήθεια. Συνέβη σε διάφορα άλλα σημεία του κόσμου, όπως πράγματι υπήρχε ο διαστημικός τουρίστας, που ήθελε να κάνει ταξίδι στο φεγγάρι μαζί με τους κοσμοναύτες, τους Ρώσους, και έδωσε μία περιουσία για να το πετύχει, όντως στη Γαλλία υπάρχει το θέμα του ρατσισμού: παρότι οι μετανάστες είναι τρίτης και τέταρτης γενιάς δεν απολαμβάνουν κάποια δικαιώματα που δικαιούνται να απολαμβάνουν. Στη Ρωσία υπάρχουν λευκοί λύκοι, που είναι αυτή η ομάδα η ακραία φασιστική, που στην ουσία τιμωρεί τις μειονότητες και τους στερεί και τη ζωή, όντως στο Ελ Σαλβαδόρ υπάρχουν συμμορίες. Οπότε λοιπόν όλα τα γεγονότα και τα περιστατικά στο «Κοσμοδρόμιο» είναι αληθινά, ωστόσο υπάρχει και μυθοπλασία που ακριβώς για να τη ξεχωρίσω και να πω ότι αυτό είναι αληθινό περιστατικό, μπορείτε να ανατρέξετε στις εφημερίδες και να το διαβάσετε και αυτό είναι μυθοπλασία που βοηθάει τη διήγηση, ας πούμε, είναι ο λόγος που έγραφα στο τέλος κάθε διηγήματος ένα δημοσιογραφικό κείμενο, που δεν ήταν λογοτεχνικό, για να ξεχωρίσω τη μυθοπλασία από την πραγματικότητα.

Μια ιστορία από τη Σιέρα Λεόνε

Η κατάσταση στη Σιέρα Λεόνε με έκανε να σοκαριστώ Ήτανε τρομερά σοκαριστικό  να βλέπω και να διαβάζω αυτές τις φρικαλεότητες του εμφυλίου, που πια οι άνθρωποι, ενήλικες στρατιωτικοί, είχαν χάσει την ανθρώπινη υπόστασή τους και είχαν μεταμορφωθεί σε τέρατα. Δεν μπορώ να το εξηγήσω διαφορετικά αυτό που συνέβαινε εκεί. Ήταν τα άρθρα που διάβαζα φοβερά σκληρά, έπρεπε να προσέξω πάρα πολύ για να μην πέσω θύμα της προπαγάνδας, δηλαδή κάποιος που να θέλει να περάσει στον κόσμο μια εικόνα που δεν ισχύει, αυτό είναι προπαγάνδα, έπρεπε να διασταυρώνω ξανά και ξανά τις πηγές μου και να είμαι σίγουρη όλο αυτά που περιγράφω ίσχυαν. Όταν λοιπόν είχα καλύψει κάποια μέρη του πλανήτη, όπως η Αμερική, η Αυστραλία, η Ωκεανία, η Ευρώπη, ήθελα οπωσδήποτε να γράψω ιστορίες από την Αφρική και εκτός από το κομμάτι του κόσμου που ήταν στη Σομαλία, που και η Σομαλία είναι ένα κράτος της Αφρικής, δεν μπορούσα να παραβλέψω τον εμφύλιο στη Σιέρα Λεόνε, όπου ήταν τόσο βίαιος και έντονος. Ψάχνοντας καλύτερα είδα ότι όντως οι στρατιωτικοί, οι οποίοι είχανε πάρει την εξουσία και έδειχναν το αληθινό τους πρόσωπο, πλησίαζαν παιδιά, γιατί χρειάζονταν στρατιώτες και τα έβαζαν να κάνουν αυτές τις ακραίες πράξεις, για να δηλώσουν υποταγή στη συγκεκριμένη παράταξη και με αυτό τον τρόπο ήταν πια σίγουροι οι στρατιωτικοί ότι τα παιδιά μπορούσαν να γίνουν στρατιώτες και πιστοί και έμπιστοι, αφού θα είχαν σκοτώσει κάποιο μέλος της οικογένειάς τους. Αυτό ήτανε που με ώθησε να γράψω αυτή την ιστορία.

​

Μια ιστορία από τις ΗΠΑ

​

 Όταν έγραφα την ιστορία με τον υπέρβαρο άνθρωπο, είχα κάνει μια έρευνα για να δω –επειδή η παχυσαρκία είναι ένα τρομερό φαινόμενο του δυτικού κόσμου, δεν αφορά τις χώρες που δεν έχουν ειρήνη, δεν έχουν φυσικούς πόρους, αφορά τον κόσμο που τα έχει όλα. Στην πραγματικότητα αφορά χώρες του δυτικού κόσμου, που ανήκουμε κι εμείς. Έτσι λοιπόν, δε θα μπορούσα να το παραβλέψω αυτό το θέμα. Εκείνο το διάστημα λοιπόν που έγραφα το «Κοσμοδρόμιο», το επικοινωνούσα αυτό με διάφορο κόσμο που είτε γνώριζα, είτε ήταν φίλοι μου, γνωστοί μου. «Τι κάνεις;» , «Καλά, μια χαρά, ασχολούμαι με μια συγγραφή που γράφω ιστορίες από όλο τον κόσμο με περιστατικά που αφορούν τα προβλήματα που έχει ο πλανήτης αυτή τη στιγμή». Τότε λοιπόν, είχε μόλις έρθει μια γνωστή μου από μια εκπαίδευση που είχε κάνει ως γιατρός σε ένα νοσοκομείο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Ως λοιπόν εκκολαπτόμενη γιατρός στο νοσοκομείο αυτό για πάνω από δύο χρόνια, όπως θα έκανε κάποιος γιατρός το αγροτικό του στην Ελλάδα. Εκείνη λοιπόν μου μετέφερε το περιστατικό που το είδε να γίνεται μπροστά στα μάτια της, ένα βράδυ που ήτανε σε εφημερία και μου είπε το και το, υπήρξε ένας άνθρωπος ο οποίος ήρθε άρον άρον από το σπίτι του με το ασθενοφόρο, με φρικτούς πόνους και αφού έγινε η εγχείριση, διαπιστώθηκε ότι αυτό ήταν ένα αντικείμενο που είχε ενσωματωθεί στο δέρμα του και αυτός δεν το είχε καταλάβει γιατί απλά δεν μπορούσε να το καταλάβει με τις συνθήκες με τις οποίες ζούσε. Κι όσον αφορά τη Νέα Υόρκη, με τη μοναχικότητα και τη μοναξιά , ένα πρόβλημα των χωρών του δυτικού κόσμου είναι αυτό, με αποκορύφωμα τη Νέα Υόρκη, που η έρευνά μου έδειξε ότι σε κάθε σπίτι υπάρχει μόνος ένας άνθρωπος, που σημαίνει ότι υπάρχει μια μεγάλη μοναξιά, όχι πως όταν είναι πολλοί δεν υπάρχει αλλά θέλω να πω ότι είναι δεδομένη αυτή η μοναξιά το να είσαι μόνος σου και να ζεις μόνος σου και εφηύρα εγώ, σκέφτηκα εγώ, φαντάστηκα αυτούς τους δύο ανθρώπους τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους και ηλικιακά, να είναι κάπου κοντά και να μην μπορούν να μιλήσουν αλλά να παρακολουθεί ο ένας τον άλλον στην ουσία.

​

Πότε αποφασίζει κάποιος να γίνει συγγραφέας;

​

Όλα συνέβησαν πέρα, παρά τη θέλησή μου, γιατί τότε δεν ήξερα ακριβώς τι σήμαινε να γράφεις, να εκδίδεις και να υπάρχεις στα βιβλιοπωλεία και να σε διαβάζουν παιδιά ή ενήλικες. Ήμουν δεκαεννιά χρονών, είχα τελειώσει το σχολείο και σπούδαζα δημοσιογραφία. Ήξερα πως μου άρεσε να γράφω, τίποτα παραπάνω. Ωστόσο, στις σπουδές μου διαβάζαμε εφημερίδες, διάβαζα εφημερίδα από την αρχή μέχρι το τέλος, κάποια στιγμή με πολύ μικρά γράμματα και προς το τέλος της εφημερίδας, είδα την προκήρυξη ενός διαγωνισμού. Ήταν ένας διαγωνισμός που καλούσε νέους συγγραφείς , που δεν είχαν εκδώσει τίποτα, ποτέ, χωρίς ηλικιακό όριο, απλά δεν έπρεπε να έχουν εκδώσει κάποιο βιβλίο, να γράψουν ένα βιβλίο με συγκεκριμένο όριο λέξεων και συγκεκριμένη θεματική , δηλαδή ήταν ένα κοινωνικό θέμα θυμάμαι, με όριο κάποιες χιλιάδες λέξεις, νομίζω ήταν 30.000 λέξεις και να  το παραδώσουν με ψευδώνυμο σε μια διεύθυνση, με το ταχυδρομείο. Αποφάσισα να συμμετάσχω σε αυτό το διαγωνισμό επειδή κατάγομαι από αγροτική οικογένεια και οι γονείς μου δεν μπορούσαν ακριβώς να αξιολογήσουν, να δώσω ένα κείμενο στο μπαμπά μου ή στη μαμά μου και να τους πω «Πώς σου φαίνεται; Σ΄ αρέσει; Αξίζει τον κόπο ο χρόνος ή απλά είναι μια συνήθεια ή ένα χόμπι;». Ακριβώς λοιπόν γιατί δεν μπορούσα να μιλήσω στους γονείς μου γι΄ αυτό αλλά ντρεπόμουνα να το δείξω και σε δικούς μου ανθρώπους, γι΄ αυτό αυτή η απόσταση του διαγωνισμού, το να διαβάσει μια επιτροπή το βιβλίο μου, που δεν τους ξέρω, δεν με ξέρουν και δεν έχουν κανένα όφελος να μου πουν ότι γράφω καλά ή δεν γράφω καλά, με έκανε να κινητοποιηθώ. Έγραψα λοιπόν το βιβλίο και το έστειλα με ψευδώνυμο πριν το καλοκαίρι, στα δεκαεννιά μου, είχα αφήσει και ένα σταθερό αριθμό τηλεφώνου και μετά το καλοκαίρι χτύπησε το τηλέφωνο και ήταν ένας κύριος ο οποίος μου είπε ότι βγήκαν τα αποτελέσματα και η απονομή είναι την τάδε του μηνός και να έρθω γιατί δεν μπορεί να μου πει ποιος πήρε το πρώτο, το δεύτερο ή το τρίτο βραβείο αλλά είναι ο μια γιορτινή μέρα και να πάμε όλοι όσοι συμμετείχαμε. Έτσι λοιπόν πήγα κι εγώ και ανακοίνωσαν ότι ότι το πρώτο βραβείο το κέρδισε το δικό μου βιβλίο. Αυτό για μένα ήταν αρκετό, δηλαδή δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ύστερα θα εκδοθεί ή κάτι τέτοιο. Υπήρχε ένα χρηματικό έπαθλο στον πρώτο νικητή και έτσι με αυτά τα χρήματα αγόρασα μία γραφομηχανή και συνέχισα να γράφω και στη συνέχεια , μου είπαν από κει ότι, οι άνθρωποι από την επιτροπή, «Κοίταξε να δεις, είσαι μικρή αλλά παρόλα αυτά στείλε το βιβλίο σου γιατί μπορεί να εκδοθεί. Αυτό το βιβλίο είχε τίτλο «Σαν τα χελιδόνια» και εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκη μετά από αρκετά χρόνια γιατί είχε μια λίστα αναμονής. Αυτό ήταν το πρώτο μου βιβλίο.

​

Οι πιο συγκινητικές ιστορίες

Υπάρχουν δυο τρεις ιστορίες που με συγκίνησαν πάρα πολύ, ας πούμε οι αγαπημένες μου είναι δύο στην ουσία. Η μία είναι στο Ελ Σαλβαδόρ, αυτό που γίνεται εκεί με τα παιδιά, γιατί, γιατί αυτό το αγόρι που βρίσκεται πάνω σε ένα δέντρο και αφηγείται αυτή την ιστορία, κρατώντας ένα όπλο και περιμένοντας ένα μέλος της αντίπαλης συμμορίας να περάσει μέσα στα εδάφη που έχει η δική τους συμμορία, είναι ένα αγόρι που του λείπει η οικογένειά του , του λείπει η μαμά του, η μητέρα του για βιοποριστικούς λόγους έχει πάει στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Καλιφόρνια είναι και δουλεύει εσωτερική μεγαλώνοντας άλλα παιδιά και στέλνοντας χρήματα στο σπίτι της για να ζήσουν τα δικά της, του λείπει πάρα πολύ η μαμά του, η οποία συνέχεια του λέει «Μεγάλωσε, είσαι πια μεγάλος, μπορείς!» «δεν είμαι μεγάλος», είναι ένα παιδί που έχει ανάγκη από στοργή, από φροντίδα και δεν την έχει και οι μόνοι που του δώσουν φροντίδα ήταν η συμμορία του και γι΄ αυτό είναι υποχρεωμένος σε αυτήν γιατί του δίνουν και χρήματα και προσοχή και φροντίδα κι εξουσία και καλείται όμως να κάνει διάφορα πράγματα σε σχέση με αυτό. Αυτή η ιστορία με συγκίνησε πολύ γιατί μου έδειξε ότι ένα παραπονεμένο παιδί μπορεί να γίνει ένα πολύ βίαιο παιδί και η άλλη που διασκέδασα πολύ που το έγραφα ήταν «Ο Βέρικ στο φεγγάρι» που είναι ένα αγόρι στη στέπα του Καζακστάν που ξαφνικά, δίπλα του υπάρχει ένας διαστημικός σταθμός που εκτοξεύονται πύραυλοι για εξερεύνηση του σύμπαντος και φεύγει και ένας τουρίστας διαστημικός και εκεί που βόσκει τα πρόβατά του –έχει χάσει ένα πρόβατο-, που στο πρόβατο αρέσει πάρα πολύ να πηγαίνει στο διαστημικό σταθμό και να παρατηρεί τα διάφορα πράγματα. Αυτό μου άρεσε γιατί από τη μια είχαμε το πιο παλιό επάγγελμα του κόσμου που είναι ο τροφοσυλλέκτης, ένας βοσκός και από την άλλη πιο προηγμένη τεχνολογία που μπορεί να υπάρξει στον πλανήτη που είναι η εκτόξευση ενός πυραύλου και αυτή η αντίθεση πάντα εμένα με ιντριγκάρει, οι αντιθέσεις γενικά. Αυτές τις δύο ιστορίες μπορώ να ξεχωρίσω.

​

Πόσο διαρκεί η συγγραφή ενός βιβλίου;

​

 Το «Κοσμοδρόμιο», όσο παράξενο κι αν ακουστεί, μεγαλύτερο χρόνο κατανάλωσα στην έρευνα, δηλαδή να παρατηρώ, να παρακολουθώ ταινίες, είδα ταινίες από τη Ρωσία, από την Ινδία, ταινίες από όλο τον κόσμο, με ήρωες εφήβους για να δω πώς μιλάνε, πώς ντύνονται , πώς είναι, διάβασα πάρα πολλά άρθρα από διαδικτυακές εφημερίδες ή έντυπες, διάβασα ένα βιβλίο σχετικά με την  ιστιοπλοΐα για να καταλάβω πώς μπορεί να είναι να είσαι μόνος σου με ένα πλοίο στον ωκεανό για να γράψω την ιστορία για τη Σομαλία με τους πειρατές, μίλησα με πάρα πολύ κόσμο που βρίσκονταν εκτός Ελλάδας, που τους συναντούσα ακριβώς κατά τη διάρκεια που έγραφα αυτή τη συλλογή και η διαδικασία της συγγραφής  κρατούσε λιγότερο από τη διαδικασία της έρευνας. Συνολικά ωστόσο, με καθημερινή δουλειά, η συγγραφή κράτησε ένα χρόνο.

Βοηθάει κανείς τον συγγραφέα;

 Ναι, ένας φίλος μου που του έστειλα τις ιστορίες που τέλειωνα και μου ΄λεγε «Μμ, αυτή έχει ενδιαφέρον. Νομίζω όμως ότι αυτή δεν έχει κανένα ενδιαφέρον. Πέτα τη και γράψε μία άλλη.» Είναι κι αυτός συγγραφέας και φίλος μου και έτσι είχα μία καθοδήγηση. Θέλω να πω, με βοηθάει να έχω ένα άλλο μάτι πέρα από μένα, που δεν είναι το δικό μου γιατί με αυτό τον τρόπο μπορώ να αποστασιοποιηθώ λίγο από το κείμενο και να ακούσω και ένα άλλο άνθρωπο τι γνώμη έχει γι΄ αυτό. Αυτό είναι πολύ βοηθητικό.

​

Τελικά τι είναι το Κοσμοδρόμιο;

​

Όταν έψαχνα τις ιστορίες μου, διαπίστωσα ότι η ΝΑΣΑ στην Αμερική έχει ένα διαστημικό κέντρο, ξέρουμε πού είναι εν πάση περιπτώσει. Όταν έψαξα να βρω από πού εκτοξεύει η Ρωσία τους πυραύλους της είδα ότι η Ρωσία δεν έχει στα εδάφη της διαστημικό κέντρο και ότι νοικιάζει μία στέπα, μία έκταση σε μία στέπα από το Καζακστάν. Η Ρωσία λοιπόν πληρώνει ενοίκιο σε μία άλλη χώρα για να χρησιμοποιεί το χώρο της ως διαστημικό κέντρο. Αυτό ονομάζεται cosmodrome, Κοσμοδρόμιο ονομάζεται το διαστημικό κέντρο της Ρωσίας που βρίσκεται στο Καζακστάν. Ακούγοντας αυτή τη λέξη, σκέφτηκα εκ των υστέρων ότι μου άρεσε πάρα πολύ σαν τίτλος της συλλογής διότι το Κοσμοδρόμιο, εκτός από διαστημικό κέντρο, είναι και ένα σταυροδρόμι που ενώνονται πολλοί κόσμοι, έτσι στο μυαλό. Μετά κοίταξα το λεξικό και είδα ότι όντως έτσι συμβαίνει, το κοσμοδρόμιο θεωρείται ότι είναι ένα σταυροδρόμι που ενώνονται οι πολιτισμοί και το χρησιμοποίησα σαν τίτλο ακριβώς γιατί το είδα σας ένα πάτσγουορκ, σαν ένα παζλ που πολλά κομμάτια από διάφορα μέρη του κόσμου ενώνουν αυτή την εικόνα και φτιάχνουν αυτό το βιβλίο.

​

Είναι εύκολη η ανάγνωση;

​

Δεν είναι εύκολη η ανάγνωση, ειδικά ενός μεγάλου βιβλίου. Διαπίστωσα όμως ότι ακόμη και παιδιά που δεν έχουν αγάπη στη λογοτεχνία, αγάπησαν Το Κοσμοδρόμιο ακριβώς γιατί μπορούσαν να συνδεθούν γρήγορα μαζί του . Μέσα σε δύο σελίδες ή σε πέντε μπορούσαν